De zwierige violen van de Amsterdam Sinfonietta

Soms kan ik klassieke musici erg benijden om hun vak: je beheerst een instrument, er is repertoire voor je geschreven, je staat voor volle zalen die geconcentreerd luisteren, je werkt in stemmig zwart -dat ook nog lekker afkleedt- en je hebt de beste plek voor het geluid, midden in het orkest.
Zondagavond, in het Concertgebouw in Amsterdam, had ik dat gevoel weer. Op het podium de dames en heren (de verhouding is pakweg 75 / 25%) van de Amsterdam Sinfonietta, het orkest dat zijn 20-jarig bestaan vierde met een weekend vol muziek in het Concertgebouw.
Voor deze Robecozomerserie-zondagavond was gekozen voor de formule nieuw - oudst - oud, met respectievelijk muziek van de Kanter, Mendelssohn en Tsjaikovski.
Het nieuwe werk van Fant de Kanter, 'Solace, Solitude', was spannend, beetje filmisch en in elk geval niet voorspelbaar. De inkt van de partituur was nog nat en het orkest speelde geconcentreerd en trefzeker. Je ziet het vaker, orkesten die bekend repertoire mengen met nieuwe stukken om ook die onder de aandacht te brengen. De componist werd, toen ie op het podium werd geroepen in het applaus, een beetje verlegen van zoveel waardering.Het werd mooi bij Mendelssohn, zijn 5e pianoconcert in een hoorbare Mozart-traditie, met solist Ronald Brautigam op de vleugel. Na de pauze 'Souvenir de Florence' van Tsjaikovski.
De violisten van de Sinfonietta spelen staand, net als bijvoorbeeld de leden van het Freiburger Barockorchester. Het geeft een zekere zwierigheid aan de muziek en ik dacht die niet alleen te zien maar, als betrekkelijke leek, óók te kunnen horen.

CSNY/Deja Vu "It's quite political what they're doing".

Het concert is van Crosby, Stills, Nash and Young, de tour heet "Freedom of Speech". De heren, helden van de Woodstock-generatie, hebben besloten om in 2006 in het kader van het protest tegen de oorlog in Irak weer op tournee te gaan. Ze doen een aantal grote stadions en zalen aan en naast het bekende CSNY-repertoire staan de concerten nadrukkelijk in het teken van het protest tegen Bush en zijn oorlog in Irak. Die oorlog kostte in die tijd al ruim 2500 Amerikaanse militairen het leven.
Als in Atlanta 'Let's impeach the president for lying' tot grote samenzang moet leiden, verlaten sommige mensen de zaal, not amused, boos, laaiend of ziedend. Dat het 'quite political' is wat ze doen is dan een nogal mild commentaar van een bezoekster. Mensen verscheuren hun tickets of razen over het onvaderlandslievende gedrag van de 'hippy-millionairs'. Tijdens de concerten staat een grote Freedom-of-Speech-microfoon prominent op het podium en op de achtergrond zie je beelden van Bush en de oorlog.
De documentaire 'CSNY/ Deja Vu' focust meer op slachtoffers, hun nabestaanden en de veteranen in de VS en de humanitaire kanten dan op het politieke verhaal van de oorlog. De impact van die verhalen een beelden is groot, zeker als je kijkt naar lichamelijk en geestelijk beschadigde veteranen die soms in tranen zijn bij de concerten. Voor veel veteranen betekent het protest ook een erkenning van hun ervaringen in de woestijn en Bagdad.
Hier en daar zijn er oude fragmenten te zien uit eind jaren '60, toen de song 'Ohio' een aanklacht was tegen de 4 doden die vielen bij protesten tegen de oorlog in Vietnam.
Deze documentaire bevat betrekkelijk weinig echte concertopnamen. Die staan wel op de cd. Maar uit die fragmenten blijkt dat de heren, gemiddeld 62,5 jaar oud, op het podium nog heel goed meekomen. En dat ze een in mijn ogen integere keuze hebben gemaakt hun oude principes en opvattingen over de wereld via de muziek uit te dragen.
Inhoudelijk biedt de film een blik op de verhoudingen in de VS anno nu (of anno 2006) en op de historie van de 'Woodstock-generatie' en hoe die verder ging. Zeker met het oog op de komende race tussen Obama en McCain is de film een aanrader, en dan zijn die wat korte muziekfragmenten wel een mooie plus.
CSNY/Deja Vu, soon in a cinema near you...

Paris 2008

Een paar dagen in Parijs als de stad -volgens iemand die het weten kan- op zijn rustigst is. Veel mensen op vakantie, wat stiller in de winkels en bioscopen en een enkel bedrijf doet zelfs nog de deur op slot en hangt een bordje 'congé anuelle' aan de klink.
Fietsen door de stad, aangename ontmoetingen bij Le Dome en andere avonturen maar...dit is geen blog maar een klog, dus het moet over kunst gaan.
In de Tuillerien staat het Jeu de Paume. Ik liep er ooit licht geshoqueerd doorheen, kijkend naar hoe de toenmalige collectie drie rijen hoog tegen de muren leek gemikt. Alle impressionisten hingen er vroeger, voordat de verzameling overging naar het veel ruimere Musée d'Orsay.
Jeu de Paume is stevig verbouwd en brengt nu losse tentoonstellingen. Deze zomer is dat een overzicht van het werk van fotograaf Richard Avedon. Hij begon zijn loopbaan als maker van identiteitsfoto's voor de koopvaardij, werkte als glamourfotograaf voor Harpers Bazaar, Vogue en Life en maakte naam met zijn portretten. Hij maakte die altijd met een lichte, neutrale achtergrond, om alle aandacht op het model te richten.
Eind jaren '40 kwam hij vanuit New York voor het eerst naar Parijs. Daar veroorzaakte hij een revolutie in de modefotografie door de modellen nadrukkelijk in beweging te brengen. Deze opname, met een creatie uit Dior's 'New Look', laat dat goed zien.
Jaren later, begin van de jaren '80, verschoof Avedon's interesse van sterren en beroemdheden naar 'gewone' mensen. Zijn 'The American West' bestaat uit foto's van mijnwerkers, serveersters en boeren, meestal gemaakt met een papieren achtergrondscherm dat aan de zijkant van een truck hing.
Dit is de 12-jarige Sandra Bennet, uit Colorado.
Het driedelige werk 'Andy Warhol and Members of The Factory' uit 1969 is groot, indrukwekkend en vormt een fantastisch tijdsbeeld uit die periode van ontregeling en vrijheid. Het hing in volle glorie in een van de zalen.

Between a smile and a tear- Concertgebouw Amsterdam

Zijn motto staat prominent op zijn website: 'I feel best in that little space between a smile and a tear'. Toots Thielemans is 86, speelt alleen nog korte sets van 75 minuten en is bereid om met heel veel verschillende musici te werken. In het huidige halfjaar speelt hij - zo blijkt uit zijn agenda - met pianisten als Kenny Werner, Glauco Venier, Nathalie Loriers. Dat wordt niet zo snel routineus. Hier in het Amsterdamse Concertgebouw -in de Robecozomerserie- was het Karel Boehlee die Toots op piano begeleidde, tot merkbaar genoegen van de meester. Bassist was Hein van de Geyn, nationale trots in de jazzwereld, muzikaal kind aan huis bij o.a. Dee Dee Bridgewater.
Er zullen niet veel muziekliefhebbers zijn die Toots niet kennen. En de kans dat je hem nog nooit hebt horen spelen is uiterst klein want hij werkte op ontelbare platen mee van anderen en maakte veel gedraaide eigen cd's als de Brasil Projects.
Heel veel bossa nova zat er niet in het repertoire, deze avond in het Concertgebouw. Al was een tempowisselinkje in stukken als Days of wine and Roses en C-Jam blues nooit ver weg. Toots verkent ondanks zijn lange loopbaan nog steeds in elk stuk dat hij speelt de mogelijkheden en zoekt de melodische en harmonische randjes nog altijd met veel verve op.
Het was snel, bluesy, het swingde en het gierde soms op de Hohner Chromonica in de solo's. Bij Rogier van Otterloo's muziek uit de film Turks Fruit hield ik het niet droog. De tear en de smile lagen ook nu weer dicht bij elkaar. Dit is in matige kwaliteit een clip van een tv-opname met van Otterloo voor het orkest.
De zaal was blij met zoveel moois en de Brusselse musicus leek te zeggen: 'no big deal', en hij reisde verder over de wereld, zoals hij al 60 jaar doet.

Vandaag

Het lied van deze dag, 1 augustus 2008

Juliette Greco - Voir un ami pleurer
Geüpload door bisonravi1987