Perfecte Pina

Van sommige dingen herinner je je later waar je ze voor het eerst gezien hebt. Je valt ergens in, op de radio, tv of elders en wat je ziet maakt meteen zoveel indruk dat het geen enkele moeite kost om het te onthouden. Ik had dat ooit op een winterse vrijdagmiddag, op de radio, met Rachmaninoff's 'Trio Elegiaque No.2 in D mineur'. Het duurde bijna drie kwartier en al die tijd bleven twee zaken spannend: de muziek én de vraag of het zou worden afgekondigd. Die afkondiging was er, en een dag later had ik de cd met de opname door het Beaux Arts Trio in huis.
Het gebeurde ook een keer in het Stedelijk Museum in Amsterdam, in een installatie van Ilya en Emilia Kabakov. Die toonde de werkelijkheid van de bureaucratie in het Rusland van de jaren '60 en was beklemmend in zijn echtheid.
Het was ergens eind jaren '80, het was een uitzending in het kader van het Holland Festival en het was in Carré. Het ensemble van Pina Bausch, het Tanztheater Pina Bausch bracht het werk 'Café Müller' en dat was zo aangrijpend en fascinerend dat ik het altijd onthouden heb.
'Café Müller' komt gelukkig uitgebreid aan bod in de film 'Pina' die Wim Wenders maakte over het werk van de Duitse choreografe. Uit de paar uitgesproken zinnen komen we in die documentaire - als je het zo kan noemen- te weten dat Bausch een charismatisch leidster was, die niet veel zei. Naast Café Müller zijn er ook fragmenten te zien uit 'Kontakthof', en uit een aantal andere producties van Bausch en haar dansers.
Wim Wenders laat in de film, niet over maar volgens het affiche 'pour' Pina Bausch, een aantal dansers zien, die solo een fragment van Bausch dansen tegen het decor van de stad Wuppertal, met zijn karakteristieke zweeftrein.
Het ensemble-stuk, dat bijna letterlijk als een rode draad door de film loopt, is fascinerend: de dansers, in avondkleding - zoals vrijwel altijd bij Bausch- beelden de jaargetijden uit.

Het schijnbaar terloopse van hun bewegingen over het podium, door het theater en door het landschap, geeft de uitvoering een extra grote impact.
De film is in 3D. Er valt ook goed te leven zonder die techniek, maar het maakt in dit geval de kijkervaring nog intensiever.