zondag 18 maart 2012

Schuld, boete, misdaad en straf in de Eendrachtstraat


De titel waaronder ik de roman van Dostojevski uit 1866 ken, is 'Schuld en Boete', maar dat is de oude vertaling, uit de tijd dat Russische romans vanuit het Duits in het Nederlands vertaald werden. Nu het direct Russisch - Nederlands is, heet het boek 'Misdaad en Straf'. In mijn ogen is het niet hetzelfde, maar er is door de vertalers vast over nagedacht.
Voor wie de naam Dostojevski op de juiste wijze wil uitspreken, is er Wikipedia, dat de uitspraak als geluidsbestandje levert.
'Misdaad en Straf', niet gelezen, natuurlijk, naast heel, heel veel andere klassiekers die ik graag op mijn boekenlijst had willen hebben. Op die lijst is de Russische bibliotheek zeer matig vertegenwoordigd.

Had ik maar verstandig moeten zijn, vroeger, en niet zoveel tijd besteden aan andere dingen dan lezen. Zoals die keer, ergens in 1973 ongeveer, dat ik op een vrijdagavond naar Dexter Gordon luisterde, die met zijn kwartet in het Rotterdamse jongerencentrum Exit optrad. De Amerikaanse saxofonist, toen veel gehoord in Nederland, is een inmiddels al lang niet meer levende jazzlegende.

In het gebouw waar Exit toen zat, in de Eendrachtstraat in Rotterdam, was ik sinds die tijd niet meer geweest. Dat is toch zo'n 39 jaar. Het 'open jongerencentrum' - je mocht in die tijd ook sentrum schrijven- is al lang geleden verhuisd en recent failliet gegaan. Sinds een paar jaar zit Bonheur er. Het toneelbedrijf maakte al veel producties en scoort nu met een bewerking van het boek van Dostojevski door Peter Sonneveld.

Sonneveld maakte van het boek een kleine bewerking, voor drie acteurs. Een grote rol voor Joost Dekker als Raskolnikov, de student die in het boek de moorden pleegt. Twee andere rollen zijn er voor de jonge vrouw Sonja (Sarah Jonker) en de politierechter (Ruurt de Maesschalck).
Ik vond het een prachtige voorstelling, meeslepend gespeeld en erg mooi vormgegeven.Hoofdrolspeler Joost Dekker zegt op het blog van Bonheur dit over het spelen van de rol van Raskolnikov:

Er wordt over het spelen van een rol vaak gezegd dat een acteur ‘in de huid kruipt’ van zijn personage, dat hij zich ‘inleeft’. Ik heb me nooit kunnen vinden in die verwoordingen; ik zou eerder zeggen dat ik me de rol ‘indenk’ – dat wil zeggen, dat ik probeer mezelf datgene te laten denken, waarvan ik meen dat mijn personage het in zijn situatie denken zou. Deze gedachten zijn de kern van het personage, mijn fysieke expressie wordt erdoor gestuurd.