Het orgel-deel wordt verzorgd door iemand die je op zijn vakgebied gerust een wereldster kan noemem: Gustav Leonhardt. Hij behoort tot de eerste generatie van musici die naar een meer authentieke uitvoeringspraktijk zochten voor muziek uit de Barok en later.
[Nokiapic (C)ois]Inmiddels 82, maar nog werkend en spelend, zoals vanavond op het Bach-orgel van de Grote Kerk. Hij was indertijd adviseur bij de bouw.
De wereldster speelt in regenjas in de wat kille ruimte. Het is mooi, maar mijn liefde voor het orgel wordt niet echt groter. En hij was al zo klein.
Een pauze, en toen was het tijd voor de 'Tranen van Bach'. In 'De tranen van Bach' zien we niet de componist, de musicus, de man die conflicten had met de kerkenraad en met de kerkbezoekers van zijn Mattheus Passion, die tot hun horreur opera dachten te horen in de gewijde muziek. We zien Bach als echtgenoot van twee vrouwen en vader van twintig kinderen, waarvan velen niet oud werden. Die minder bekende kant van de componist is uitgangspunt van de indringende voorstelling van Muziektheater Hollands Diep, met regisseur Cilia Hogerzeil.
Net als in recente producties van Hogerzeil – de opera’s De Waterman en Bos Besik – staan moederschap, kinderen en de grote thema’s daaromheen centraal. Het minder bekende beeld van Bach als echgenoot wordt indringend ingevuld. Hij is vader, man, en ook componist, die liefdevol met een pen van licht zijn noten schrijft op perkament, maar ook op het lichaam van zijn echtgenote. Al hun kinderen hebben een naam in de voorstelling, met de vermelding van hun leeftijd, soms een dag of een maand.
Gretig is uit Bachs oeuvre geput. Zijn koralen, cantates, pianomuziek en muziek uit de Mattheus vormen de muzikale basis van de voorstelling. ‘Sind Blitze, sind Donner’ gaat nu over het verdriet van de ouders en is niet alleen religieus, net als ‘Wir setzen uns mit Tränen nieder’.
Sopraan Nienke Otten zingt en speelt beide vrouwen van Bach. Haar stem is helder en blijft dat in de galm die de locatie, de Grote Kerk van Dordrecht, in ruime hoeveelheid levert. Otten had les van Margreet Honig en Emma Kirkby en zong al in de Die Zauberflöte van de Nationale Reisopera en Opera Zuid.
Danser Hendrik Lebon, die óók kan zingen, zagen we eerder in Le nozze di Figaro van de Reisopera. Hij danst, acteert en zingt de rol van Bach, met een tikje humor en relativering.
Muziek van Bach op een accordeon? Het kan, Harry Mooten bewees het al eerder en Marieke Grotenhuis maakt op haar instrument echte Bach-muziek.
De casting is dus uitstekend. Een kleine maar uiterst poëtische voorstelling die een eigen plaats verdient in de Bach-lawine van deze week in Dordrecht.
[Recensie voor Place de l'Opera]
__________________________________
Dordrecht 21 - 9 - 2010
Bachfestival
Gustav Leonhardt - orgelrecital
'De Tranen van Bach' - Hollands Diep
