[Foto: Angela Sterling]Het grote Muziektheaterpodium is leeg. In het midden zit een jonge vrouw op de grond, de benen opgetrokken, armen om de knieen gevouwen. Er komt een danser op en de vrouw staat op. Er is waarschijnlijk niemand in Nederland die dat zo stijvol en gracieus kan als deze vrouw, Igone de Jongh. De sterdanseres van het Nationale Ballet is de nieuwe muze van choreograaf Hans van Manen. Van Manen maakt zijn werk vaak rond de dansers met wie hij werkt, zo ging het ook met Rachel Beaujean, die als balletmeester aan dit nieuwe 'Without Words' meewerkt.
Zoals bij veel dingen die Hans van Manen doet, zijn ook hier weer de ideeen simpel maar briljant. Dat de muziek van 'Without Words' bestaat uit alleen de begeleiding van de Mignon-liederen van Hugo Wolf is overigens een idee van Reinbert de Leeuw. Hij speelt de muziek live op een grote Steinway op het podium.
Dankzij de informatieve inleiding vooraf snapten we nog beter wat we zagen: ingehouden beweging, en sterke mannen én vrouwen. 'Verlangen is het thema van dit stuk. Verlangen is verslavend, maar helaas schiet je er vaak zo bar weinig mee op', is de typische van Manen-observatie bij dit werk.
We zien een vrouw die serieel monogaam is, zoals dat tegenwoordig heet. Ze gaat relaties aan met 3 mannen, soms met passie en soms teder. En af en toe is het ruzie, en slaat de danspartner letterlijk met zijn hand op de vloer.
Geen decor, subtiel licht en die perfecte choreografie van de vier lichamen van de dansers.
Van Manen is 78, maar maakt nog nieuw werk dat wat mij betreft meteen bij de klassiekers mag worden gerekend.Voor 'Without Words' was er werk van de huischoreograaf van het Nationale Ballet, Krzystof Pastor. Zijn 'Moving Rooms' zijn grote lichtvlakken op het podium, waar de dansers hun ruimte zoeken, en soms strijd voeren. Intrigerende muziek van Gorecki en Schnittke, live gespeeld door een groot orkest, vormde de begeleiding.
Nico Muhly is een van de nieuwe Amerikaanse componisten die naam maken. Hij schreef o.a. de muziek bij de film 'The Reader'. In opdracht van het Nationale Ballet componeerde hij een werk waarop Benjamin Millepied (een passende naam voor een danser) een choreografie maakte. Millepied is danser, op dit moment eerste solist bij het New York City Ballet.
[Foto: Angela Sterling]Niet minder dan 24 dansers wervelen over het toneel in een stuk dat steeds losser wordt en daarmee, tot genoegen van de maker, bijna niet als productie te herhalen valt. Er waren sporen van Afrikaanse dans maar ook de Broadway-invloeden in dit stuk waren te herkennen.
Zoveel moois op een avond, terwijl niet ver van de Stopera schrijver Harry Mulisch op dat zelfde moment mogelijk de hemel ging ontdekken. Een portretje als eerbetoon aan de schrijver hieronder.
____________________________________________
STRONG VOICES - He Nationale Ballet
moving rooms
choreografie: Krzysztof Pastor | muziek: Alfred Schnittke, Henryk Mikolaj Górecki
without words (wereldpremière)
choreografie: Hans van Manen | muziek: Hugo Wolf
one thing leads to another (wereldpremière)
choreografie: Benjamin Millepied | muziek: Nico Muhly (compositie-opdracht)
muzikale begeleiding: Reinbert de Leeuw/Holland Symfonia o.l.v. Benjamin Pope
