[Nokiafoto:©ois]
Oorlog heeft - zo bedacht ik vanmorgen - behoorlijk wat kunst opgeleverd. Over de oorlog, vóór de oorlog, tegen de oorlog. Geen zin om voorbeelden vóór te bedenken. Tegen zijn er zat, van verstopte Nederlandse protesten in de oorlog tegen de bezetter tot Country Joe Macdonalds' Come on all you big strong men, Uncle Sam needs your help again.
Over de oorlog, ook heel veel. Het oudste dat ik ken, van iedere dag erlangs lopen als kind, is 'De verwoeste stad' van Zadkine. Onthuld in 1953, als een van de weinige monumenten die in die tijd werden gewijd aan de oorlog in Rotterdam. Indringend, het beeld van de stad waar het hart uitgerukt is. Rotterdammers noemen het overigens, met de typerende non-poezie, kortweg Jan Gat.
Vanavond staan er weer mensen op de Coolsingel, oud én jong. Omdat herinneren en gedenken zinvol blijft. Ook als er niet zoveel mensen meer zijn die het kunnen navertellen...
'Er leven haast geen mensen meer'
Er leven niet veel mensen meer die het hebben meegemaakt
De vijand heeft er ongeveer eenderde afgemaakt
Die slapen in een jutezak, de Burmahemel is hun dak
De kampen zijn verlaten, leeg de cellen
Er leven niet veel mensen meer die het kunnen navertellen
Wim Kan